“Saxamonde pode ser a terra dos ríos” así arranca o libro escrito por Paulo Jablonski no que se fai un percorrido pola historia, a natureza e o patrimonio deste territorio. Un libro enmarcado dentro da colección editada polo Concello de Redondela –todos eles con portada de Ángel Barros- sobre as parroquias do municipio. Presentarase esta tarde na Escola Vella de Saxamonde nun acto aberto no que se proxectarán imaxes e fotografías, falarase de como foi o proceso de elaboración do texto e entregarase un exemplar a cada un dos asistentes.
Paulo Jablonski explica que o libro se presenta como un roteiro que permite ir percorrendo a parroquia e coñecendo diferentes aspectos históricos, culturais, sociais e patrimoniais parándose tamén nas historias relacionadas co “Saxamonde máis señorial”.
Salienta tamén o autor outros feitos practicamente descoñecidos e que están recollidos neste texto como a existencia dunha fortaleza derrubada polos Irmandiños “cuxa situación exacta non se coñece pero que estaría posiblemente ubicada ao carón dunhas leiras coñecidas como a Picota”.
Outras das curiosidades que recolle no libro é o feito de que Saxamonde foi concello independente e que, cando pasou a ser parroquia tamén tentou conformarse novamente como concello propio no ano 1843 xunto coas parroquias de Quintela, Negros, Nespereira e Cepeda en Pazos de Borbén.
Para se documentar falou cos propios veciños e veciñas da parroquia “unha fonte oral que é fundamental”, procurou nos arquivos tanto municipal, provincial como o Catastro da Enseada e bebeu doutras publicacións previas de diferentes autoría.
O texto quere ser un convite para pasear, deterse e coñecer unha parroquia quizais das menos coñecidas do Concello “nin tan sequera existe un cartel que lle diga ao visitante que está en Saxamonde” reivindica Jablonski.
